Naast het schoolwerk en het leven aan boord hebben de leerlingen nog meer bronnen waar zij kennis uit kunnen putten. School at Sea heeft een uitgebreid programma met diverse excursies samengesteld. Tijdens de reis bezoeken de jongeren verschillende landen en na verloop van tijd krijgen ze steeds meer inbreng in de aard van de expedities.
De bestemmingen liggen in principe vast. Vanwege het jaargetijde, de zeestromingen en de weersomstandigheden varen we in de richting van het Caraïbisch gebied. Het prettige is dat je hier ontzettend veel verschillende landen, volken en samenlevingen kunt vinden. Bij uitstek een ideale gebied om al het geleerde te toetsen aan de praktijk.
De eerste stop is Santa Cruz in Tenerife, waar de eerste grote excursie plaatsvindt; de beklimming van de Teide. Verder is een uitwisseling met de lokale middelbare school een vast onderdeel van het programma. Zo kunnen de leerlingen van School at Sea hun eerste lessen Spaans direct in de praktijk brengen.
Dit schooljaar hebben we een aantal nieuwe havens toegevoegd aan het programma. Allereerst een extra stop voor we beginnen aan de oversteek; de Kaapverden. Vandaar vaart School at Sea naar de bovenwindse Antillen; St. Eustatius en St. Maarten. Ook hier zal een uitwisseling plaatsvinden met de lokale school.
Met kerst zijn de leerlingen in Dominica, een eiland met interessante geografische en biologische verschijnselen, zoals de Boiling Lakes. Vervolgens zakken de schepen verder af richting de benedenwindse Antillen. Curaçao en Aruba zijn hier vast onderdeel van het programma met verschillende kleine excursies die draaien om het Nederlandse slavernijverleden.
De eilanden van de San Blas zijn de volgende stop. Hier verblijven de leerlingen bij de inheemse bevolking (Kuna) die leeft zoals ze dat al honderden jaren doen. Met beperkte middelen, geen elektriciteit en voor het grootste deel afhankelijk van de natuur. De leerlingen leven een week met ze samen. Een hele leerzame cultuurshock en een levenservaring die ze nooit meer vergeten.
Na een tussenstop bij het rif van Providencia, waar vooral veel gesnorkeld zal worden, voert de route naar Cuba. Een land met een indrukwekkende plaats in de wereldgeschiedenis en een fascinerende samenleving. Hier beleven de leerlingen van School at Sea een wel heel bijzondere reis; de eigen reis. In een groep van 6/7 leerlingen bepalen de leerlingen zelf hun route, slaapplaatsen en vervoer. Alles natuurlijk binnen een tevoren bepaald budget en voor de veiligheid zal een volwassene meereizen.
Daarna zetten we koers naar een geheel ander soort economie, namelijk die van ‘belastingparadijs’ Bermuda. Een groot verschil met het socialistische Cuba. Hier geen grote excursies, maar wel een paar hele bijzondere. Onder andere een les economie op het lokale ‘Bermuda College’.
En dan is het alweer tijd voor de laatste stop, op de Azoren. Deze eilandengroep is van oudsher de plek die zeelieden aandoen voordat ze de grote oversteek terug maken. Zo kunnen de deelnemers van School at Sea even alle indrukken laten bezinken en zich voorbereiden op de aankomst thuis, tijdens de laatste grote excursie.
Invulling expedities
In het begin bepaalt School at Sea hoe de expedities worden ingevuld en vinden de excursies plaats met de hele groep, maar na verloop van tijd krijgen de leerlingen steeds meer inspraak in de planning van de excursies en wordt de groep steeds kleiner. Dat klinkt heel erg vrij, maar het is juist een enorme stimulans. Want om van A naar B te komen moet er een plan gemaakt worden. En moeten de jongeren bedenken wat ze dan meenemen en met welk budget er gewerkt moet worden.
In het begin bepaalt School at Sea hoe de expedities worden ingevuld en vinden de excursies plaats met de hele groep, maar na verloop van tijd krijgen de leerlingen steeds meer inspraak in de planning van de excursies en wordt de groep steeds kleiner. Dat klinkt heel erg vrij, maar het is juist een enorme stimulans. Want om van A naar B te komen moet er een plan gemaakt worden. En moeten de jongeren bedenken wat ze dan meenemen en met welk budget er gewerkt moet worden.
Leerzame cultuurshock
Ook maken ze uitgebreid kennis met andere culturen, bijvoorbeeld Rastafari op Dominica en Kuna in Panama. In alle verschillende expedities die aan bod komen draait het om zelfstandig opereren, maar ook om samenwerken. Het draait om verantwoordelijkheid hebben en zorgen voor elkaar, maar ook om leiderschap durven tonen. En om jezelf leren kennen. Bijvoorbeeld hoe je omgaat met tegenslag en wat je daarvan kunt leren.
Docenten zijn eindverantwoordelijk
De docenten zijn uiteraard altijd aanwezig. De leerlingen bepalen het plan, maar de docenten overzien en sturen bij waar nodig. Ook dagen zij de jongeren uit om na te denken over waarom ze een bepaalde strategie kiezen. Voorts helpen de docenten om de strategieën en plannen van aanpak te evalueren, zodat de leerlingen leren van hun eigen ervaringen.
De docenten zijn uiteraard altijd aanwezig. De leerlingen bepalen het plan, maar de docenten overzien en sturen bij waar nodig. Ook dagen zij de jongeren uit om na te denken over waarom ze een bepaalde strategie kiezen. Voorts helpen de docenten om de strategieën en plannen van aanpak te evalueren, zodat de leerlingen leren van hun eigen ervaringen.